Sterven gebeurt niet meer per definitie thuis. Mensen worden steeds mobieler, en blijven vaak langer fit dan vroeger. Wanneer iemand overlijdt, moet dit officieel vastgesteld worden door een arts, op de plaats van het overlijden. Hij levert een wettelijk document af dat nodig is voor de aangifte van overlijden te doen bij de Burgerlijke Stand van de gemeente waar de persoon is overleden. Wanneer de overledene zelf de keuze voor crematie gemaakt heeft (zelf een laatste wil heeft ingediend in zijn gemeente van woonst) of zijn familie kiest voor crematie dan moet er een tweede arts een vaststelling doen, deze is aangesteld door de gemeente en wordt verwittigd door de begrafenisondernemer.

De arts zal de oorzaak en het tijdstip van overlijden officieel vaststellen, en levert een document af dat u nodig hebt voor de aangifte van het overlijden bij de gemeente Het vervoeren, bewaren en behandelen van overleden personen is onderworpen aan strikte regels.

Vindt het overlijden plaats in een ziekenhuis of rusthuis, dan heeft de begrafenisondernemer een overlijdensattest nodig opgesteld door de behandelende geneesheer en eventueel een toelating tot vervoer indien het om een rusthuis buiten zijn gemeente gaat. De aangifte van overlijden gebeurt in de gemeente van overlijden. De begrafenisondernemer zorgt voor het kisten van de overledene en voor het transport van de overledene naar zijn woonplaats.

De repatriëring van het stoffelijk overschot laat u best over aan een gespecialiseerde begrafenisondernemer. Hij licht de juiste instanties in en zorgt ervoor dat het stoffelijk overschot wordt overgebracht naar de woonplaats in België. De akte van overlijden van een Belg in een vreemd land mag hetzij door de plaatselijke overheden, hetzij door de Belgische diplomatieke of consulaire agenten worden opgemaakt. Indien in het buitenland de overlijdensakte opgemaakt wordt door de plaatselijke overheid, zal de ambtenaar van de burgerlijke stand in België, aan wie door de familie de akte wordt voorgelegd, na nazicht de overlijdensakte overschrijven in de registers van de burgerlijke stand. De overlijdensakte kan u aanvragen via de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. Soms rekent de plaatselijke overheid kosten voor deze akte. Dit bedrag moet u vooraf storten op de rekening van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. Indien de overlijdensakte in het buitenland opgemaakt werd door de Belgische diplomatieke of consulaire vertegenwoordigers zenden deze een voor eensluidend verklaard afschrift van de akte aan het ministerie van Buitenlandse Zaken. Op verzoek van het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt de desbetreffende akte overgeschreven in de registers van de burgerlijke stand van de laatste woonplaats van de overledene in België en ook vertaald.

WERKGEVER Om alle lonen of wedden, vergoedingen, premies enzovoort te kunnen uitbetalen, heeft de werkgever een uittreksel van de overlijdensakte nodig. De overledene was - bediende: het vakantiegeld wordt rechtstreeks aan de erfgenamen uitbetaald door de werkgever - arbeid(st)er: uitkering van het vakantiegeld aanvragen bij het vakantiefonds waarbij de overledene was aangesloten. Belangrijk: (gepensioneerde) ambtenaren hebben recht op een begrafenisvergoeding van de overheid die hen tewerkstelde. Deze vergoeding vraagt u aan bij het tewerkstellende bestuur of bij de pensioendienst. VDAB Was de overledene werkzoekende, dan moet u de uitbetalingsinstelling verwittigen: de vakbond of de hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen. Deze zal vervolgens de VDAB op de hoogte brengen. VAKBOND Bij het overlijden van een lid voorzien de meeste vakbonden een tegemoetkoming. Ga zeker na of u hiervoor in aanmerking komt. Fonds Beroepsziekten Bij overlijden na een arbeidsongeval

Dienst Pensioenen Was de overledene gepensioneerd, dan hoeft u de dienst Pensioenen niet zelf te contacteren. Het gemeentebestuur doet dit voor u, na uw aangifte van het overlijden op de dienst Burgerlijke Stand. De gemeentelijke administratie zal u ook helpen met uw aanvraag van het overlevingspensioen. Aanvullende pensioenen moet U wel verwittigen en eventueel een overlijdensuittreksel toezenden. Belangrijk: u ontvangt niet meteen het overlevingspensioen. Zorgt dit voor financiële moeilijkheden? Tijdens de overbruggingsperiode kan het OCMW u helpen met voorschotten. De overledene werkte vroeger als loontrekkende of zelfstandige De Rijksdienst voor Pensioenen (RVP,) zal u een overlevingspensioen uitbetalen. U hoeft in dit geval geen aanvraag in te dienen. Het onderzoek naar de rechten van de weduw(e)(naar) gebeurt automatisch. Voor een snellere afhandeling van het dossier is het evenwel aan te raden een overlijdensakte op te sturen. Let op: U moet wel een aanvraag indienen - Als u zelf nog beroepsactief bent - Als u niet samenwoonde met uw partner (bv.bij een feitelijke scheiding) De overledene werkte vroeger in overheidsdienst U moet zelf een aanvraag indienen bij de Ministerie van Financiën, Administratie van Pensioenen. De Centrale Dienst voor Vaste Uitgaven (CDVU zorgt voor de uitbetaling ervan. U dient deze instelling te verwittigen door het opsturen van een uittreksel uit de overlijdensakte, samen met een begeleidend schrijven. Het overlevingspensioen zal u worden toegekend de maand die volgt op de maand van het overlijden.

De overledene werkte als loontrekkende of zelfstandige U moet binnen de twaalf maanden na het overlijden uw overlevingspensioen aanvragen bij uw gemeente. U krijgt het overlevingspensioen met terugwerkende kracht toegekend vanaf de maand waarin uw partner is overleden. Bij de aanvraag hebt u uw identiteitskaart, trouwboekje en SIS-kaart nodig. Om dit overlevingspensioen te kunnen krijgen, zijn er enkele voorwaarden: - de overlevende moet minstens 45 jaar oud zijn of ten minste één kind ten laste hebben of zelf 66% arbeidsongeschikt zijn - de overlevende moet minstens 1 jaar gehuwd zijn - de overlevende mag geen vervangingsinkomen hebben (bv. werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering) - de overlevende mag geen beroepsactiviteit uitoefenen, behalve de wettelijk toegelaten arbeid. De overledene was werkzaam in een openbare dienst U moet binnen de twaalf maanden het overlevingspensioen aanvragen bij het bestuur waar uw partner was tewerkgesteld. Bij uw aanvraag voegt u de volgende documenten: - uittreksel uit overlijdensakte - uittreksel uit huwelijksakte met de geboortedatum van beide echtgenoten - recent uittreksel uit geboorteakte van de kinderen die ten laste zijn Als u uw aanvraag tijdig indient, zal het pensioen u toegewezen worden met terugwerkende kracht vanaf de maand volgend op deze waarin uw partner is overleden. Was de overledene gepensioneerd, dan hoeft u de dienst Pensioenen niet zelf te contacteren. Het gemeentebestuur doet dit voor u, na uw aangifte van het overlijden op de dienst Burgerlijke Stand. De gemeentelijke administratie zal u ook helpen met uw aanvraag van het overlevingspensioen. Aanvullende pensioenen moet U wel verwittigen en eventueel een overlijdensuittreksel toezenden Belangrijk: u ontvangt niet meteen het overlevingspensioen. Zorgt dit voor financiële moeilijkheden? Tijdens de overbruggingsperiode kan het OCMW u helpen met voorschotten./ Clement Cartuyvelstraat 12, tel 011/68.70.30

Zorgkas Ontving de overledene uitkeringen van de zorgkas - wegens arbeidsongeschiktheid bijvoorbeeld - dan moet u de zorgkas op de hoogte brengen van het overlijden. Boekhouder of accountant Was de overledene een zelfstandige? Vraag dan aan de boekhouder om de nodige zakelijke stappen te zetten: handelsregister schrappen, stopzetting van werkzaamheden aangeven bij BTW-administratie, belangrijkste schuldeisers en klanten verwittigen, ontbinding/verkoop van de vennootschap, eventueel statuten wijzigen, enzovoort. Notaris of testamentuitvoerder Veel mensen denken dat een nalatenschap altijd door een notaris dient afgehandeld te worden. Dit is echter niet zo. De overledene kan ook een andere persoon als uitvoerder van zijn/haar testament hebben aangewezen. Om de nalatenschap te beschermen kan het nuttig zijn dat er bewarende maatregelen getroffen worden. Hiervoor is de notaris de aangewezen (tussen)persoon. Hij kan bijvoorbeeld de woonst van de overledene verzegelen, of de roerende en onroerende eigendommen inventariseren. De notaris zal ook nagaan of er een testament werd geregistreerd. Ziekenfonds Verwittig het ziekenfonds zo snel mogelijk, zeker als de overledene een ziektevergoeding of invaliditeitsuitkering kreeg. Ga naar het loket met een uittreksel uit de overlijdensakte - gewone fotokopie mag ook - en de SIS-kaart van de overledene. Per post opsturen kan ook, met vermelding van naam, adres, rijksregisternummer en financieel rekeningnummer van de overledene. Uw ziekenfonds zal alles regelen voor de nabestaanden: - hun hoedanigheid als verzekerde aanpassen (weduwe/weduwnaar, wezen) - recht op verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorgen nagaan (hangt af van jaarlijks bruto inkomen van weduwe/weduwnaar) - SIS-kaart(en) aanpassen en nieuwe kleefzegels bezorgen - eventuele begrafenisvergoeding regelen, na betaling van de begrafenisfactuur, bij aanbieding van de voor voldaan afgetekende begrafeniskostenfactuur ( door de begrafenisondernemer) zal overgegaan worden tot het uitkeren van de begrafenisvergoeding Kinderbijslagfonds Als één van de twee echtgenoten is overleden, moet de overlevende ouder het Kinderbijslagfonds verwittigen om verhoogde kinderbijslagen te kunnen bekomen. Voor minderjarige kinderen / gehandicapten (verlengde minderjarigen) zal tevens door de vrederechter een voogd aangesteld worden. BANKEN EN FINANCIELE INSTELLINGEN U dient de banken en financiële instellingen zelf te informeren. Een uittreksel uit de overlijdensakte hebt u hier niet nodig, meestal volstaat een gewone verklaring. Vermeld zeker de oorzaak van het overlijden. Soms voorzien banken en financiële instellingen een extra vergoeding, bijvoorbeeld bij overlijden door ongeval. De bank bezorgt de volledige lijst van zijn of haar bezittingen aan het Ontvangkantoor der Domeinen (FOD Federale Overheidsdienst Financiën) van de woonplaats van de overledene. Zo gaat de belastingadministratie na of alle bezittingen wel in de aangifte van nalatenschap van de familie opgenomen zijn. De rekeningen blijven geblokkeerd tot de bank de namen van de erfgenamen kent. Die moeten een akte van bekendheid / of een attest van erfopvolging om hun statuut te bevestigen. Op dat ogenblik kan de bank hun instructies ontvangen over de vereffening van het vermogen. Zodra de bank op de hoogte is van het overlijden, blokkeert zij alle tegoeden op de zicht- en spaarrekeningen. Ook de rekeningen van de overlevende echtgeno(o)t(e) worden geblokkeerd, ongeacht het huwelijksstelsel. Spaarrekeningen van de minderjarige of meerderjarige kinderen worden niet geblokkeerd. De kluis op naam van de overledene (eventueel samen met partner of andere gebruikers) wordt verzegeld. En alle gegeven volmachten vervallen. De rekeningen en de inhoud van de kluis worden pas vrijgegeven wanneer de financiële instelling weet wie de erfgenamen zijn. Dit wordt vermeld in de akte van bekendheid of erfrechtverklaring. Lopende rekeningen en betalingen zoals begrafeniskosten mogen betaald worden met de tegoeden op de bank zonder deblokkering.

De kluizen van de overledene worden pas vrijgegeven, nadat een inventaris van de inhoud opgemaakt is. Dat moet gebeuren in aanwezigheid van alle erfgenamen, en van de fiscus. De bank opent de kluis van de overledene ten vroegste tien werkdagen nadat ze de erfrechtverklaring kreeg. Bovendien moeten alle erfgenamen de aanvraag tot opening ondertekenen. Alle erfgenamen - of hun gevolmachtigden - moeten ook aanwezig zijn bij de opening. Een volmacht kan worden ingevuld op de bank /document) Wie ook uitgenodigd wordt, is een afgevaardigde van de Administratie van BTW, Registratie en Domeinen. De opening van de kluis mag evenwel doorgaan, zelfs al is er geen afgevaardigde. De inventaris van de kluis wordt opgemaakt in het bijzijn van al die getuigen. Iedereen krijgt een kopie van de inventaris mee naar huis. Deze inventaris kan nuttig zijn voor da aangifte van successieaangifte achteraf.

Rouwbrief opstellen Breng uw familieleden, vrienden en kennissen zo snel mogelijk op de hoogte van het overlijden en geef hen de gelegenheid om de uitvaart bij te wonen of een bericht van deelneming te sturen. De begrafenisondernemer beschikt over verschillende bestaande formules van rouwbrieven, die u kunt aanpassen aan uw persoonlijke smaak. Overlijdensbericht plaatsen Naast het versturen van rouwbrieven kunt u via uw begrafenisondernemer ook een overlijdensbericht laten verschijnen in een krant. Zo bent u zeker dat u niemand vergeet het overlijden te melden. Worden er geen rouwbrieven verstuurd, dan vermeldt u dat het bericht geldt ‘als enige kennisgeving'. Wenst de overledene een uitvaart in strikte intimiteit, dan is een overlijdensbericht de aangewezen manier om iedereen daarvan op de hoogte brengen. Rouwplechtigheid organiseren Of u nu kiest voor begrafenis of crematie, de formules voor de rouwplechtigheid zijn eindeloos - van standaard tot uiterst gepersonaliseerd. Alles heeft echter zijn prijs. Uw begrafenisondernemer zal u met raad en daad bijstaan om de juiste keuzes te maken, en zal u helpen om binnen een voorafbepaald budget te blijven. Bidprentje + rouwbrief drukken Aan familie, vrienden en kennissen die hun medeleven hebben betoond, kunt u een aandenken aan de overledene geven. Meestal gebeurt dat door middel van een bidprentje. Het vermeldt de naam, de geboorte- en de sterfdatum van de overledene. Ook hier beschikt de begrafenisondernemer over verschillende bestaande formules die u volledig kunt aanpassen. Rouwmaaltijd organiseren Wenst u na de rouwplechtigheid familieleden, vrienden en kennissen uit te nodigen voor een rouwmaaltijd of koffiemaaltijd, dan kunt u bij de rouwbrief een invitatie voegen. In sommige parochies krijgt u het parochiehuis ter beschikking, maar vaak is het de gewoonte om naar een horecazaak vlakbij de kerk te gaan. Bij het organiseren van de rouwmaaltijd kunnen uw begrafenisondernemer of de pastoor u zeker een helpende hand bieden. Grafsteen of grafmonument plaatsen Indien u een grafsteen wilt, zijn er tal van mogelijkheden: staand of liggend, marmer of (natuur)steen, enzovoort. Misschien wenst u een bijzonder ontwerp, een symbool, een kunstwerk door uzelf of door een grafkunstenaar ontworpen. Wij vertellen U wat mag en niet mag van de gemeente, en kunnen u helpen bij de uitvoering.

De uitvaartverzekering Kapitaalverzekeringen kunt u rechtstreeks afsluiten of via een begrafenisondernemer. Het is een uiterst doorzichtige formule. U kiest zelf het verzekerde kapitaal dat men u zal betalen, bij uw overlijden: € 2.250, € 3125, € 7.500 enzovoort... Afhankelijk van uw leeftijd en geslacht betaalt u een premie volgens de door u gekozen formule: maandelijks, per trimester, jaarlijks of koopsom. U bent verzekerd vanaf de eerste dag en blijft dat uw hele leven lang. Vanaf de eerste dag na het onderschrijven betaalt de verzekering bij uw overlijden het overeengekomen kapitaal uit. Uw nabestaanden zijn dan uiteraard geen premiebetalingen meer verschuldigd. Geld op tafel Bij een overlijden worden de spaartegoeden van de overledene geblokkeerd. Het verzekerd bedrag kan evenwel rechtstreeks aan de begunstigde overgemaakt worden. Dit kapitaal geeft hem of haar onmiddellijk de nodige financiële ruimte om uw uitvaart vlekkeloos te regelen. Geen levenslange premiebetaling U betaalt niet levenslang. U betaalt uw premie gedurende 10 of 15 jaar. Zo weet u steeds precies hoeveel u maximum zal betalen. Dankzij Corona Direct moet niemand opdraaien voor de kosten van uw begrafenis. Geen medisch onderzoek of attest Onze Uitvaartverzekeringen steunen op een dosis vertrouwen. Een eenvoudige gezondheidsverklaring van uzelf volstaat om deze polis te onderschrijven. Deze soepele regeling kent een kleine keerzijde. Indien u binnen de 6 maanden na de ondertekening overlijdt ten gevolge van een ziekte dan betaalt Corona Direct de helft van de verzekerde som uit. Deze beperking geldt niet indien u overlijdt ten gevolge van een ongeval; u bent dan vanaf de eerste dag voor 100% verzekerd.

De notaris zorgt meestal voor het indienen van deze aangifte. Maar wettelijk gezien zijn hiervoor alle erfgenamen samen verantwoordelijk. De aangifte van nalatenschap moet worden ingediend op het territoriaal bevoegde registratiekantoor, een dienst van de Administratie van het kadaster, de registratie en de domeinen (AKRED). Meestal stuurt deze dienst zelf het aangifteformulier naar de erfgenamen. U kan het formulier ook downloaden op www.finform.fgov.be. Alle goederen en schulden van de overledene moeten erop worden vermeld. De bezittingen en schulden van de overledene dienen duidelijk en gedetailleerd op papier te komen. Als uitgangspunt vraag je best een kopie van de bankaangifte die de bank je kan bezorgen. De bank moet namelijk ook een aangifte doen en bezorgt elke erfgenaam hiervan een kopie (normaal). Voor de aangifte van de banktegoeden en schulden moet u enkel de bedragen overnemen. Op de aangifte dient uiteraard meer te komen dan alleen banktegoeden en bankschulden Ook alle eigendommen en schulden van de overledene moeten mee op papier. Onder andere eigendommen verstaan we : - alle vastgoedeigendommen - huisraad kunstvoorwerpen antiek juwelen auto's kleding / sleutel is 10 procent van de waarde van de woning Voor de waardering van deze goederen kan u de raad van een specialist vragen (schatter of antiquair) of de brandverzekering als basis nemen Voor een wagen wordt de cataloguswaarde genomen. Let op voor de termijn waarbinnen deze aangifte moet gebeuren: - binnen de vijf maanden als het overlijden in België was - binnen de zes maanden bij overlijden in een ander Europees land - binnen de zeven maanden bij overlijden buiten Europa Twee maanden later moeten de verschuldigde successierechten op hetzelfde registratiekantoor betaald zijn. Registratiekantoor Sint-Truiden, Abdijstraat 3 3800 Sint-Truiden10

In België is het innen van successierechten een regionale bevoegdheid. Daardoor zijn er momenteel verschillende tarievenstelsels voor Vlaanderen, het Brussels en het Waals gewest. De woonplaats van de erfgenamen speelt geen rol, enkel de laatste woonplaats van de overledene is bepalend. Samenwonenden (wettelijk en feitelijk) zijn sinds 2001 volledig gelijkgeschakeld met gehuwden op het vlak van successierechten: dezelfde tarieven en dezelfde belastingen voor iedereen die wettelijk samenwoont mét verklaring van samenwoonst in hun gemeente. Of voor wie minstens 1 jaar samenwoont en op hetzelfde adres gedomicilieerd is. Voor meer info kunt u onder andere terecht bij uw notaris. Hieronder ziet u welke tarieven het Vlaamse Gewest hanteert (op 01-04-2005) voor de langstlevende echtgenoot, de samenwonenden (wettelijke samenwonenden of méér dan één jaar feitelijk samenwonenden) en de kinderen (het Brusselse Gewest hanteert andere tarieven voor de kinderen). Hoe duur is erven in Vlaanderen? Tarieven in rechte lijn tussen echtgenoten en wettelijk samenwonenden van 0,01 tot 50.000 euro: 3% van 50.000 tot 250.000 euro: 9% meer dan 250.000 euro: 27% Tarieven tussen broers en zusters Van 0,01 tot 75.000 euro 30% Van 75.000 euro tot 125.000 euro 55% Boven 125.000 euro 65% Tarieven tussen anderen Van 0.01 euro tot 75.000 euro 45% Van 75.000 euro tot 125.000 euro 55% Boven 125.000 euro 65 % Onder bepaalde omstandigheden wordt een korting toegestaan. ( vb invalide inwonend kind of kinderen ) Het tarief wordt toegepast op: - Enerzijds het netto aandeel in de onroerende goederen - Anderzijds het netto aandeel in de roerende goederen Roerend en onroerend goed wordt niet cumulatief/samen belast.

De erfgenamen kunnen de nalatenschap aanvaarden of weigeren. Wie ze goedkeurt (zuivere aanvaarding), krijgt het deel van de bezittingen dat hem toekomt, maar moet in ruil alle eventuele schulden van de overledene betalen. Vandaar dat de erfgenamen de nalatenschap ook kunnen weigeren of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Zuivere aanvaarding Als u als erfgenaam de nalatenschap van de overledene aanvaardt, bent u ook aansprakelijk voor zijn eventuele schulden. Daarom vergewist u zich er best van dat het actief van de nalatenschap (de bezittingen van de overledene) minstens gelijk is aan het passief (zijn schulden). Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving Als u erfgenaam bent, maar twijfels heeft over de inhoud van de nalatenschap, kunt u ze aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Op die manier weet u precies wat de nalatenschap inhoudt. Sommige mensen blijven immers heel discreet over hun vermogen en zelfs nauwe verwanten zijn niet altijd op de hoogte van de reële situatie van de betrokkene bij zijn overlijden. - U dient een verklaring van aanvaarding in bij de griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg van de woonplaats van De overledene. ( meestal Hasselt voor inwoners van Sint-Truiden) Binnen de 15 dagen verschijnt een verklaring in het Belgisch Staatsblad. Ze bevat een uitnodiging aan de schuldeisers van de overledene of aan eventuele legatarissen die zich nog niet bekendgemaakt hebben om hun rechten te doen gelden. - De schuldeisers hebben 3 maanden de tijd om zich bij de notaris bekend te maken. - Vervolgens maakt de notaris een inventaris (boedelbeschrijving) van het vermogen op. Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving heeft als voordeel dat u het eventuele passief niet terug hoeft te betalen. U hoeft met andere woorden niet uit uw eigen vermogen te putten om de schulden van de overledene te vereffenen. Maar opgelet: in sommige uitzonderlijke gevallen kan er toch sprake zijn van schulden waar u niet onderuit kunt. In complexe gevallen raadpleegt u best een deskundige

Iedereen heeft het recht om een nalatenschap te weigeren. Als u weet dat de nalatenschap verlieslatend is, heeft u er alle belang bij om ze te weigeren. Laat echter ook uw erfgenamen afstand nemen van de erfenis. In dat geval moet u een akte van afstand ondertekenen bij de Rechtbank van Eerste Aanleg van de woonplaats van de overledene. Meestal Hasselt voor inwoners van Sint -Truiden. Mee te brengen: - Identiteitskaart en trouwboekje van degene die de nalatenschap verwerpt - Uittreksel uit de geboorteakte van de overledene / uitreksel overlijdensakte - Bewijs van de laatste woonplaats en uittreksel uit de overlijdensakte van de overledene - Indien er kinderen zijn: minderjarigen: u kunt ook in hun naam verwerpen meerderjarigen: volmacht of kinderen zijn aanwezig Het is echter raadzaam om een advocaat, notaris of jurist te raadplegen. Voor Sint-Truiden RECHTBANK VAN EERSTE AANLEG Gerechtshof : Thonissenlaan 75 3500 Hasselt tel : 011/24.65.00 (alg. oproepnummer) Opgelet!! Het feit dat u afstand neemt van de erfenis, ontlast u niet van de begrafeniskosten aangezien deze als erfdiensbaarheid worden beschouwd.

Een voorafregeling afsluiten bij een begrafenisondernemer Om uw specifieke wensen voor uw uitvaart vast te leggen en uw nabestaanden financiële problemen te besparen, kunt u alles mooi vooraf regelen - ook financieel. Uw begrafenisondernemer kan u adviseren met kennis van zaken. Uw wilsbeschikking opmaken Bij de Burgerlijke Stand kunt u het officiële formulier ‘Mijn Wilsbeschikking' invullen. Hierin beschrijft u uw wensen inzake cremeren of begraven, afstand van organen, enzovoort. In het rijksregister wordt genoteerd dat u deze wilsbeschikking heeft laten registreren. Belangrijk: een door de overledene zelf geschreven wilsbeschikking is eveneens geldig wanneer ze met de hand is geschreven, gedateerd en ondertekend. Orgaandonatie De Belgische wet bepaalt dat iedereen die zich bij leven niet tegen orgaandonatie verzet, automatisch zijn toestemming geeft om zijn organen na zijn overlijden af te staan. Alleen de naaste familie kan zich dan nog tegen transplantatie verzetten. Om er zeker van te zijn dat uw laatste wilsbeschikking wordt gerespecteerd, kunt u bij uw Gemeenteadministratie een toestemmings- of bezwaarformulier invullen. Die informatie wordt dan rechtstreeks aan het Rijksregister doorgegeven. Dat is meteen ook de instantie waarmee het medisch team dat de transplantatie wil uitvoeren, in de eerste plaats contact opneemt. Het levenstestament Het levenstestament is een document waarin u beslissingen voor uw 'oude dag' kunt vastleggen, met name: - de keuze van een voorlopige bewindvoerder als u niet langer uw bezittingen kunt beheren. U kunt daarvoor een naaste aanwijzen, waardoor achteraf geen derde aangesteld hoeft te worden. - de wilsverklaring over euthanasie: u stelt één of meerdere vertrouwenspersonen aan die verplicht geraadpleegd moeten worden als u wilsonbekwaam bent. De verklaring is 5 jaar geldig en herroepbaar;de wilsverklaring over medische behandeling. In dit document kunt de medische behandelingen (zoals ademhalingsondersteuning) vastleggen die u al dan niet wilt krijgen. Ook daarvoor kunt u een vertrouwenspersoon aanstellen die uw wensen kenbaar maakt als u daar zelf niet meer toe in staat bent. DE WILSVERKLARING EUTHANSIE WORDT NIET GEREGISTREERD OP DE GEMEENTE / VOORLOPIG ALTHANS NIET Een goede uitvaartverzekering afsluiten Bij een overlijden worden de nabestaanden geconfronteerd met tal van kosten en financiële verplichtingen. Met een uitvaartverzekering zorgt u ervoor dat alles op voorhand netjes geregeld is, zodat de nabestaanden niet voor extra financiële moeilijkheden komen te staan Een testament opstellen De notaris is de best geplaatste persoon om u te helpen bij het opmaken van een testament. Hij zal een 'openbaar testament' opstellen dat u ondertekent, maar dat bij hem bewaard blijft. U kunt ook zelf met de hand een testament schrijven. Dat document moet u vervolgens dateren en ondertekenen. Het hoeft niet te worden bewaard door een notaris. Een goede reisverzekering afsluiten Als u op reis gaat, is het een goed idee om een repatriëringsverzekering te nemen. Als u in het buitenland overlijdt, kan uw repatriëring immers handen vol geld kosten. De wettelijke devolutie / erfopvolging Een testament is een nuttig schriftelijk document voor wie zijn nalatenschap anders dan de wettelijke devolutie wil regelen. Is er geen testament, dan bepaalt de wet aan wie en in welke verhoudingen de nalatenschap toekomt. Is er wel een testament, dan schrijft de wet voor welk deel voor bepaalde erfgenamen voorbehouden is. We noemen dat het 'reservataire' erfdeel. Die beperking geldt voor elke categorie erfgenamen, maar voor het overige beslist u zelf naar welke personen de rest van uw bezittingen gaat. Dat noemt men de 'beschikbare quotiteit'. Die legt u via een testament vast. Een interessante optie als u uw bezittingen niet aan de enkele verre verwanten wilt nalaten, of als u rechtstreeks uw kleinkinderen wilt bevoordelen. Het olografisch testament Een olografisch testament wordt geschreven door uzelf, de erflater. Om geldig te zijn, moet het aan 3 voorwaarden voldoen: het moet eigenhandig geschreven, gedateerd en ondertekend zijn. Dat testament heeft als voordelen dat het goedkoper is dan een authentiek testament, dat u het gemakkelijk kunt wijzigen en dat alleen u de inhoud ervan kent. De rechtsregels zijn echter zo complex dat het vaak moeilijk is om helemaal alleen een testament op te maken. Daarom schakelt u best de hulp van een notaris of advocaat in. Het authentieke testament Het authentieke testament is een akte die door de notaris opgemaakt wordt. U dicteert uw wilsbeschikking aan de notaris, die ze eigenhandig in aanwezigheid van twee getuigen of een tweede notaris noteert. Daarna moeten alle partijen (uzelf, de notaris en de getuigen of de tweede notaris) dat document ondertekenen. De geldigheid van een authentiek testament is moeilijker te betwisten dan die van een olografisch testament. Let wel: dit is een dure en tijdrovende procedure.

Om te vermijden dat uw erfgenamen te veel successierechten moeten betalen, kunt u beslissen om tijdens uw leven één of meerdere schenkingen te doen. Bij een schenking laat u bij leven een roerend (alle bezittingen behalve vastgoed, inclusief geld) of onroerend goed (huizen, appartementen...) aan een naaste na. Niet-geregistreerde schenking van roerende goederen Bij een niet-geregistreerde schenking hoeft u geen fiscale rechten te betalen. Zo kunt u een zogenaamde 'gift van hand tot hand' of - bij geldbedragen - per bankoverschrijving doen, zonder dat u dat bij de FOD Financiën hoeft aan te geven. Overlijdt u binnen de 3 jaar na de schenking, dan moet de begunstigde die schenking aangeven en er successierechten op betalen. Geregistreerde schenking van roerende goederen U kunt ook uw schenking bij de FOD Financiën registreren en daarbij eventueel een notaris inschakelen. Bij schenkingen in rechte lijn (kinderen, ouders) bedragen de successierechten 3%, tussen andere personen is dat 7%. In Wallonië betalen broers en zussen 5% bij onderlinge schenkingen. Na betaling van die rechten is het geschonken goed niet meer belastbaar, ook niet als de persoon in kwestie binnen 3 jaar overlijdt. Schenking van onroerende goederen Onroerende schenkingen moeten altijd via een notariële akte gebeuren en zijn aan hoge fiscale rechten onderworpen. De schenking splitsen Om de fiscale kostprijs van onroerende schenkingen te verminderen, kunt u uw schenking in verschillende delen splitsen, telkens met 3 jaar tussentijd. In dat geval is de waarde van het overgedragen goed kleiner, waardoor u minder successierechten betaalt. Voorbehoud van vruchtgebruik U kunt ook voor een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik kiezen. Daarbij behoudt u het genot van het geschonken goed en kunt u eventuele opbrengsten ervan tot aan uw overlijden innen. Zo kunt u een woning blijven betrekken die u aan uw zoon heeft 'geschonken'.

Administratie van pensioenen Ontvangst briefwisseling, Victor Hortaplein 40 - bus 30 1060 Brussel. Centrale dienst voor vaste uitgaven - pensioenen Kunstlaan 30 1040 Brussel - tel. 02 237 03 11 www.cdvupensioenen.fgov.be Dienst van de Administratie van het kadaster, de registratie en de domeinen Hoofdbestuur North Galaxy - bus 50 - Koning Albert II-laan 33 1030 Brussel - fax 02 336 17 52 http://fiscus.fgov.be/interfakrednl/Taken/overzicht.htm info.acedakred@minfin.fed.be kantoor sint truiden Abdijstraat 3, 3800 Sint-Truiden 011/68.35.42 Dienst begrafenisvergoeding Victor Hortaplein 40 bus 30, 1060 Brussel Tel. 02/5586000 Fax 02/5586010 www.pdos.fgov.be Rijksdienst voor kinderbijslag voor werknemers Trierstraat 70 1000 Brussel - tel. 02 237 21 11 http://rkw.fgov.be Rijksdienst voor pensioenen (RVP) Zuidertoren 1060 Brussel - tel. 02 529 30 02 http://www.onprvp.fgov.be/onprvp2004/ Rijksdienst voor sociale zekerheid van de zelfstandigen Jan Jacobsplein 6 1000 Brussel - tel. 02 546 42 11 www.rsvz-inasti.fgov.be Ministerie van verkeerswezen Dienst Inschrijving Voertuigen (DIV) Résidence Palace, Wetstraat 155 1040 Brussel - tel. 02 286 45 00 of Kolmen 1214, 3560 Alken011/59.65.36 http://vici.fgov.be/ vragen.div@mobilit.fgov.be Rijksinstituut voor ziekte en invaliditeitsverzekering (RIZIV) Tervurenlaan 211 1150 Brussel - tel. 02 739 71 11 http://www.riziv.fgov.be Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken (Dienst Burgerlijke Stand), Karmelietenstraat 15 1000 Brussel- Tel.: 02 501 8111

Federale overheidsdienst sociale zekerheid Dienst arbeidsongevallen en beroepsziekten Zwarte Lievevrouwstraat 3c 1000 Brussel - tel. 02 502 52 11 http://www.socialsecurity.fgov.be social.security@minsoc.fed.be Federale overheidsdienst financiën Administratie der Thesaurie CDVU pensioenen Kunstlaan 30 1040 Brussel Fonds voor arbeidsongevallen Troonstraat 100 1050 Brussel - tel. 02 506 84 11 http://www.socialsecurity.fgov.be/faofat claude.dewaegeneire@faofat.fgov.be Fonds voor beroepsziekten Sterrenkundelaan 1 1030 Brussel - tel. 02 226 62 11 http://www.fmp-fbz.fgov.be secr@fmp-fbz.fgov.be Legervergoeding Mevrouw Vandevelde 02/524.70.53 Viktor Hortaplein 40 1060 brussel 1060 BRUSSEL 02/5586054 Koninklijke federatie van Belgische notarissen Bergstraat 30-32 1000 Brussel - tel. 02 505 08 11 www.notaris.be fednot@fednot.be Ministerie van de Vlaamse gemeenschap Departement Onderwijs Afdeling studietoelagen (hoger onderwijs) Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 Brussel - tel. 078 15 78 70 (dossierlijn studietoelagen) www.ond.vlaanderen.be/studietoelagen/ Vereniging Recht op Waardig Sterven Constitutiestraat 33 2060 Antwerpen Tel.: 03/272 51 63 Fax: 03/235 26 73 www.rws.be Federale belastingadministraties FOD Financiën North Galaxy Koning Albert II-laan 33 1030 Brussel Tel.: 02/576 21 11 www.fiscus.fgov.be

Dit attest dient voor het deblokkeren (= gelden terug vrijmaken) van de bankrekeningen Te betalen rekeningen vb. ziekenhuiskosten, begrafenisonkosten worden van deze rekeningen betaald op voorwaarde dat deze worden afgegeven aan het loket op de bank. De financiele instellingen zijn ook verplicht om de overlevende echtgenoot of echtgenote een som uit te betalen om te overleven gedurende de periode dat de rekeningen worden geblokkeerd. ERFRECHTVERKLARING en AKTE VAN BEKENDHEID bestaan niet meer. Deze werden vervangen door een ATTEST ERFOPVOLGING (af te halen op het registratiekantoor van de woonplaats van de overledene of een notaris). Voor personen die gedomicilieerd zijn in Sint-Truiden (Registratiekantoor Hasselt II, Voorstraat 43, 3500 Hasselt, 02/5756940) sedert 1/1/2015. Indien er een testament, een notariële akte of huwelijkscontract is gaat deze voor op alles. De akte van erfopvolging mag dan enkel door een notaris afgeleverd worden. DOCUMENTEN MEE TE NEMEN NAAR HET REGISTRATIEKANTOOR: - een origineel uitreksel uit de overlijdensakte afgeleverd door het gemeentebestuur. - het trouwboekje van de overledene (indien de overledene geen afstammelingen heeft nagelaten het trouwboekje van de ouders van de overledene of een kopie ervan). - een aanvraagformulier (bij ons te verkrijgen) volledig ingevuld met daarop alle identiteitsgegevens van alle erfgenamen. De verklaringen moeten juist zijn en op eer gedaan. Het attest erfopvolging kan door één van de erfgenamen worden afgehaald.

Dit kan eventueel gebeuren bij een vliegtuigongeval boven zee, een natuurramp enz. Dan wordt het overlijden officieel vastgesteld door de rechtbank en maakt zij een overlijdensattest op.

Je kan als inwoner van Sint-Truiden een laatste wilsbeschikking in het bevolkingsregister laten registreren. Hiermee geef je aan op welke begraafplaats je na jouw overlijden begraven of gecremeerd wilt worden. Kies je voor een crematie, dan kan je bepalen wat er met de as moet gebeuren rekening houdend met de vooropgestelde wettelijke keuzes. Ook de begrafenisplechtigheid kan je kiezen (bijvoorbeeld katholieke uitvaart). Je kan jouw keuze steeds wijzigen. Bij jouw overlijden gaat de dienst burgerzaken na of jij beschikt over een laatste wilsbeschikking en of jouw laatste wens gerespecteerd wordt. Wat zijn de keuzemogelijkheden? De keuzes zijn vermeld op het formulier laatste wilsbeschikking, dsat je hieronder kan downloaden. Voor wie? Iedereen vanaf de leeftijd van 16 jaar Opgelet! Als je jonger dan 16 jaar bent, moet jouw wettelijke vertegenwoordiger (ouders, voogd) de verklaring afleggen. Prijs? Gratis Hoe aanvragen? Formulier laatste wilsbeschikking hieronder downloadbaar en verzenden per post of per e-mail naar of afgeven aan het loket bij dienst burgerzaken. Persoonlijk aan het loket bij de dienst burgerlijke stand. Je mag volmacht geven aan een andere persoon door het formulier hieronder te downloaden. Wat moet je doen? Je vult het formulier in en bezorgt het aan de dienst burgerlijke stand. Als je persoonlijk naar het loket komt, maakt onze medewerker onmiddellijk een verklaring in 2 exemplaren, waarvan jij een exemplaar ontvangt. In beide gevallen verricht onze medewerker de nodige stappen om jouw keuzes te registreren in het bevolkingsregister. Wat meebrengen bij aanvraag? Identiteitsbewijs Volmachtformulier + kopie identiteitsbewijs + ingevulde en ondertekende verklaring (enkel indien je je niet kan verplaatsen) TIP Na jouw registratie kan je gratis een LEIFkaart aanvragen waarop jouw wilsverklaringen (orgaandonatie, negatieve wilsverklaring, euthanasie, uitvaart, lichaam aan wetenschap schenken) vermeld zijn. Deze kaart is bedoeld om in jouw portefeuille te bewaren, zodat artsen en hulpverleners kunnen rekening houden met jouw voorafgaande zorgplanning. Formulier laatste wilsbeschikking